Prezes i Zarząd Stowarzyszenia Międzynarodowe Triennale Grafiki w Krakowie oraz Artysta zapraszają na wernisaż wystawy z cyklu Laureaci w Centrum uwagi
Terytoria | Michał Pietrzak
Laureat Nagrody im. Witolda Skulicza MTG 2024
kuratorka wystawy dr Agnieszka Bandura
7 listopada 2025 (piątek), godz. 18.00
wystawa czynna 10-28.11.2025
Galeria Centrum, Rynek Główny 29, II piętro
MCSG czynne w dniach:
pon., wt., 10:00-14.30, śr. 10:00-14:00; czw., pt. 10:00-15:00
Galeria Centrum, Rynek Główny 29, II piętro
MCSG czynne w dniach:
pon., wt., 10:00-14.30, śr. 10:00-14:00; czw., pt. 10:00-15:00
Agnieszka Bandura
Terytoria. Próba przejęcia. O pracach Michała Pietrzaka [fragment]
Terytoria. Próba przejęcia. O pracach Michała Pietrzaka [fragment]
„Terytorium” w kontekście współczesnej sztuki kojarzy się przede wszystkim z wielokrotnie adaptowaną powieścią Michela Houellebecqa La carte et le territoire (2010). Tytułowy bohater, artysta Jed Martin odnosi w niej sukces, wystawiając wierne (sic) fotografie map Michelina. Kolejne oczywiste odniesienie to opowiadanie Jorge Luisa Borgesa O ścisłości w nauce, w którym narrator rekonstruuje bajkę o starożytnym cesarstwie kartografów, tworzących mapy tak wierne rzeczywistości, że ostatecznie czyniące odwzorowane krainy niepotrzebnymi. W obu przypadkach powraca pytanie o relację mapy i terytorium. Czy mapa jest zaledwie wtórna wobec terytorium – jako symboliczne, schematyczne czy umowne przedstawieniem fizycznej, namacalnej przestrzeni – czy może uprzednia i bardziej istotna, będąc sposobem myślenia o tej przestrzeni, modelem czy wizerunkiem, który ją zakłada, lecz się z nią nie pokrywa? W przypowieściach zakłada się milcząco, że samo terytorium jest zastanym, jakby „naturalnym”, faktem. Tymczasem stanowi zaledwie umowną namiastkę fizycznej przestrzeni, wydzieloną na mocy czyjejś decyzji; kolejny ludzki konstrukt, któremu na różne sposoby nadajemy pozory obiektywności.
Michał Pietrzak mapuje terytorium, geometryzując je spojrzeniem. Samo kadrowanie nie jest tak niewinne, jak mogłoby się wydawać. Defragmentując (wydzielając terytorium) determinuje ono przestrzeń i narzuca jego wizję. Odtąd widzimy tak, jak artysta, a nie widzimy, tego, co subiektywnym gestem usunął poza obręb naszego widzenia. Oczywiście medium wyostrza szczegóły, ale równocześnie marginalizuje te na obrzeżach, strącając je w niewidzialność. Artysta gestem i spojrzeniem powołuje rzeczy do widzenia, równocześnie unicestwiając inne. Dzieli i rządzi. Czy da się złagodzić, zneutralizować tę przemocową, upolitycznioną wizję terytorium? Michał Pietrzak przechwytuje terytorium, wprowadzając w intencjonalnie wykadrowane fragmenty przestrzeni abstrakcyjne luki, które do terytorium nie należą, które terytorium rozszczelniają. Taki gest, bazując na terytorium, równocześnie je kwestionuje. Zwraca też uwagę na złudność postrzegania (jak i samej sztuki) – mówi o tym, że z daleka i na obrazie czy w przedstawieniu „widok jest piękny” (a wszystko zgadza się z terytorium), a z bliska, w fałdach rzeczywistości, widać inaczej i co innego.
Michał Pietrzak mapuje terytorium, geometryzując je spojrzeniem. Samo kadrowanie nie jest tak niewinne, jak mogłoby się wydawać. Defragmentując (wydzielając terytorium) determinuje ono przestrzeń i narzuca jego wizję. Odtąd widzimy tak, jak artysta, a nie widzimy, tego, co subiektywnym gestem usunął poza obręb naszego widzenia. Oczywiście medium wyostrza szczegóły, ale równocześnie marginalizuje te na obrzeżach, strącając je w niewidzialność. Artysta gestem i spojrzeniem powołuje rzeczy do widzenia, równocześnie unicestwiając inne. Dzieli i rządzi. Czy da się złagodzić, zneutralizować tę przemocową, upolitycznioną wizję terytorium? Michał Pietrzak przechwytuje terytorium, wprowadzając w intencjonalnie wykadrowane fragmenty przestrzeni abstrakcyjne luki, które do terytorium nie należą, które terytorium rozszczelniają. Taki gest, bazując na terytorium, równocześnie je kwestionuje. Zwraca też uwagę na złudność postrzegania (jak i samej sztuki) – mówi o tym, że z daleka i na obrazie czy w przedstawieniu „widok jest piękny” (a wszystko zgadza się z terytorium), a z bliska, w fałdach rzeczywistości, widać inaczej i co innego.
Michał Pietrzak
Urodzony w Bystrzycy Kłodzkiej. Mieszka i pracuje we Wrocławiu. Doktor sztuki. Absolwent Wydziału Grafiki i Sztuki Mediów Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Wyższego Studium Fotografii w Jeleniej Górze oraz Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej. Laureat Nagrody im. prof. Witolda Skulicza na Międzynarodowym Triennale Grafiki w Krakowie oraz Stypendium Województwa Dolnośląskiego. Wyróżniony w konkursie Nagroda Roku ZPAP Wrocław. Nagrodzony Odznaką Honorową „Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego”. Artysta, architekt, pedagog. Prezes Okręgu Dolnośląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików oraz członek Związku Polskich Artystów Plastyków. Swoją twórczość prezentował wielokrotnie w kraju i za granicą na wystawach indywidualnych i zbiorowych oraz w licznych publikacjach. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego we
Wrocławiu, Stowarzyszenia Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie, Fundacji Sztuki Współczesnej In Situ w Sokołowsku, Miasta Wrocławia oraz kolekcjach prywatnych. W swoich działaniach poszukuje swoistego rodzaju kompromisu pomiędzy czysto konceptualnymi a formalnymi środkami wyrazu, między którymi stawia znak równości. Wychodzi daleko poza granice klasycznie pojmowanej fotografii. Traktuje ją instrumentalnie. Łączy z innymi mediami, nadając obrazowi wysublimowaną wielowymiarowość w przestrzeni i czasie.
Wrocławiu, Stowarzyszenia Międzynarodowego Triennale Grafiki w Krakowie, Fundacji Sztuki Współczesnej In Situ w Sokołowsku, Miasta Wrocławia oraz kolekcjach prywatnych. W swoich działaniach poszukuje swoistego rodzaju kompromisu pomiędzy czysto konceptualnymi a formalnymi środkami wyrazu, między którymi stawia znak równości. Wychodzi daleko poza granice klasycznie pojmowanej fotografii. Traktuje ją instrumentalnie. Łączy z innymi mediami, nadając obrazowi wysublimowaną wielowymiarowość w przestrzeni i czasie.
www.michalpietrzak.pl
____________
____________
Born in Bystrzyca Kłodzka, he lives and works in Wrocław. He holds a PhD in art. He graduated from the Faculty of Graphics and Media Art of the Academy of Art and Design in Wrocław, the College of Photography in Jelenia Góra, and the Faculty of Architecture of the Wrocław University of Science and Technology. He is the recipient of the Professor Witold Skulicz Award at the International Print Triennial in Kraków and a scholarship from the
Lower Silesian Voivodeship. He was also recognized in the ZPAP Wrocław “Award of the Year” competition and awarded the Honorary Badge “Meritorious for the Lower Silesian Voivodeship.” An artist, architect, and educator, he serves as the President of the Lower Silesian Division of the Association of Polish Art Photographers and is a member of the Association of Polish Artists and Designers. He has presented his work many times in Poland and abroad in solo and group exhibitions and in numerous publications. His works are held in the collections of the National Museum in Wrocław, he International Print Triennial Society in
Kraków, In Situ Contemporary Art Foundation, the City of Wrocław, and in private collections. His works are a search for a kind of compromise between purely conceptual and formal means of artistic expression, which for him are equivalent. In his works, he goes far beyond the boundaries of classically understood photography. He treats it instrumentally, combining it with other media to enhance his images with the sublime multidimensionality of space and time.
Lower Silesian Voivodeship. He was also recognized in the ZPAP Wrocław “Award of the Year” competition and awarded the Honorary Badge “Meritorious for the Lower Silesian Voivodeship.” An artist, architect, and educator, he serves as the President of the Lower Silesian Division of the Association of Polish Art Photographers and is a member of the Association of Polish Artists and Designers. He has presented his work many times in Poland and abroad in solo and group exhibitions and in numerous publications. His works are held in the collections of the National Museum in Wrocław, he International Print Triennial Society in
Kraków, In Situ Contemporary Art Foundation, the City of Wrocław, and in private collections. His works are a search for a kind of compromise between purely conceptual and formal means of artistic expression, which for him are equivalent. In his works, he goes far beyond the boundaries of classically understood photography. He treats it instrumentally, combining it with other media to enhance his images with the sublime multidimensionality of space and time.